Het Friese wad bij Paesens-Moddergat is het gedroomde decor van de vissersopera Peter Grimes (1945) van Benjamin Britten. Het verhaal van de gedoemde visser Grimes die tot driemaal toe een scheepsjongen heeft vermoord en door de benauwende dorpsgemeenschap wordt verstoten, vraagt om de nabijheid van de zee. Die is prachtig te horen in de subliem vertolkte Four Sea Interludes door het orkest onder leiding van initiatiefnemer Arnaud Oosterbaan. Celli, strijkers, blazers, pauken: zij verklanken de onzichtbare golven en evoceren de naderende storm.

Satanische inborst

De dorpelingen in deze versie vechten veel minder tegen de elementen dan tegen Grimes zelf, de visser die op zondag vist en angstaanjagende neigingen koestert jegens jongens. In de regie van Paul Carr vertolkt tenor Albert Bonnema de titelrol heftig, geladen, met een satanische inborst. Vooral zijn waanzinsaria aan het slot, waarin hij vraagt „to turn skies back and begin again” is groots. Naast hem staat sopraan Jeannette van Schaik, gekleed in het vuurrood, die Grimes een warm hart toedraagt. Maar als zij de aangespoelde trui van de vissersjongen vindt, weet ze dat haar hoop is gebroken: vergeefs danst ze daarop met een rode jurk als sluier, die opwaait in de wind.

Regisseur Paul Carr zet de grote scènes met de vissersbevolking en ook de meer intieme confrontaties krachtig neer. Maar als er een reusachtig kruis verschijnt met daaraan Christus, kiest hij voor een ongepaste symboliek. Pas in het slotbeeld krijgt het wad de noodzakelijke dramatische betekenis: Grimes loopt naar zee, die tot aan de einder is uitgelicht. De muziek geeft indrukwekkend weer waar het in Peter Grimes om draait: fascinatie én angst voor het water.

Kester Freriks – NRC 16 september 2021